සංගීත රාලහාමිලාට පරාක්‍රමගෙන් ප්‍රහාරයක් !

අපේ රටේ සංගීතයට
රාලහාමිලා සිටිති.
මේ රාලහාමිලා පොදුජන සංගීතයට
හෙවත් ජනප්‍රිය සංගීතයට කැමැති නැත.
ඒ අනුව ක්ලැරන්ස් පීචං ය. ජෝති
පීචං ය. එම්. එස්. ද පීචං ය.
සම්භාව්‍ය වීමට නම් සුභාවිත සිංදු
ගායනා කළ යුතු ය. එහෙත් සුභාවිත
සිංදුව ජනතාව අතර නැත.
එබැවින් සුභාවිත සිංදුව නඟා සිටුවීම
සඳහා විවිධ උපායමාර්ග යොදන්නට
රාලහාමිලාට සිදු වී තිබේ. මේ හුටපටයෙන්
ඇබිත්තක් “ක්ලැරා” පොතෙහි අඩංගු වේ.


“ක්ලැරා” නම් ප්‍රබන්ධය අතට ගත්තේ දෙඤ්ඤං බැටේ ලියැවිල්ලකට හිත දැඩි කරගෙන ය. එය මෙහෙයුමක් නම්; ඊට අවශ්‍ය මෝටාර් බෝම්බ, කාලතුවක්කු, යුද ටැන්කි පමණක් නොව; මාර්ග සිතියමක් පවා මා සන්තකයේ තිබිණි. ඊළඟ පියවර වූයේ අණදීම පමණි. අණදුන් සැණෙන් ප්‍රහාරය ආරම්භ වනු ඇත. සංගීතමය නවකතා! කුමක් ද මේ විකාරය? සිංහල ප්‍රබන්ධ කථාවට එය ගැළපෙන්නේ නැත. පරාක්‍රම කොඩිතුවක්කු විකාරයක් එළිදක්වා තිබේ. - ඒ මගේ පළමු කල්පනාව ය.

මේ කතාවේ ප්‍රවේශය කියැවීමි. පුදුමයකි! මට මගේ මෙහෙයුම අමතක විය. ප්‍රහාර අමතක විය. පළමු පරිච්ඡේදය කියැවීමි. මගේ ස්නායු පද්ධතිය කම්පනය වන්නට පටන් ගත්තේ ය. දෙවන - තෙවන පරිච්ඡේද කියවත් ම වචන දිගේ සංගීතයක් ගලා එන්නට විය. එය පියානෝව හා ගිටාරය මුසු වූ සංගීත පද්ධතියකි. D – G – A – D යන ලෙසින් කෝඩ්ස් මාරුවන ආකාරයක් දැනෙයි. පොත බිමින් තබන්නට නො සිතේ. එය පුදුමාකාර ලෙසින් අප ආකර්ෂණය කර ගනී.
මේ කෘතියෙන් මතු කරන රස - භාව - අර්ථ විඳගැනීමට නම්; හිත නිදහස් කරගත යුතු ය. ඉන් අදහස් කෙරෙන්නේ නවකතාව පිළිබඳ රාමුගත කිරීම්වලින් මිදී ඉදිරියට ගමන් කළ යුතු බව ය. එක් අතෙකින් නවකතාවට පමණක් නොව; කිසිදු කලා නිර්මාණයකට නිශ්චිත නිර්වචන නැත. සාහිත්‍ය - කලා නිර්මාණ සම්බන්ධයෙන් ඇත්තේ නිර්වචන නො ව හඳුනාගැනීම් ය. එය සම්ප්‍රදාය ලෙස හැඳින්විය හැකි ය. ඇතැම් කලාකරුවෝ සම්ප්‍රදාය ‍බිඳගෙන ඉදිරියට යති. පරාක්‍රම ද එම වෙනස සිදු කරයි.
කතුවරයාගේ ප්‍රබන්ධ කථාව අතිශය නිදහස් ආරකින් ඉදිරියට ගලයි. පාඨකයා ද ඉබේ ම මෙන් තටු ගසා නිදහස් අවකාශයකට පියඹා යනු දක්නට ලැබේ. කතුවරයා හඟවන්නේ ස්වල්පයකි. එහෙත් පාඨකයාගේ පරිකල්පන ලෝකය තුළ ඊට වඩා විශාල සිතුවමක් මැවෙයි. ඒ දෙකෙහි ඓක්‍යය ලෙස වින්දනය හෝ ප්‍රහර්ෂය හෝ පවතී.
කතුවරයාගේ හැඟවීම ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍ර හතරක් ඔස්සේ විග්‍රහ කළ හැකි ය.
(I) ක්ලැරන්ස් නම් සංගීතවේදියාගේ ජීවිත විවරණය
(II) ශ්‍රී ලංකාවේ සංගීත භාවිතය පිළිබඳ පුළුල් විග්‍රහය.
(III) ජීවිතය පිළිබඳ අලුත් කියැවීම
(IV) සංගීතමය නවකතාව සිංහල පාඨකයාට හඳුන්වා දීම.

ක්ලැරන්ස් විජේවර්ධන මේ කතාවේ ප්‍රධාන චරිතය යි. ඔහු අපේ ජනප්‍රිය සංගීතයට පදනම දැමූ සංගීතවේදියා ලෙස ද පොදුජන සංගීතයක් වෙනුවෙන් පෙනී සිටි සංගීතවේදියා ලෙස ද හැඳින්විය හැකි ය. එහෙත් සාමාන්‍ය පාඨකයාට ඔහු පිළිබඳ පූර්ණ වැටහීමක් නැත. පරාක්‍රම කොඩිතුවක්කු මහතා ක්ලැරන්ස්ගේ ගැඹුර සියුම් ලෙස නිරූපණය කරයි. වරෙක ඔහු ක්‍රිෂ්ණමූර්ති කියවයි. ආචාර්ය ඊ. ඩබ්ලිව්. අදිකාරම්ට සවන් දෙයි. තව වරෙක ඔහු විරාගය කියවයි. ක්‍රිස්තුස්ගේ විද්‍යාත්මක මුහුණුවර සොයයි. තවත් වරෙක වැදි ගීයක තාල රටා විමසයි. එය ජනප්‍රිය ගී ආර සමඟ සසඳයි.
ක්ලැරන්ස් යනු ගිටාරයක් බෙල්ලේ බැඳගෙන ප්‍රසංග වේදිකාවේ කණ්ඩායම් ගීතයට පණදුන් තරුවක් පමණක් නො ව; දැවැන්ත පෞරුෂයකින් හෙබි දැක්මක් ඇති නිර්මාණකරුවකු බව පළමුවරට සනාථ වන්නේ මේ පොත ඔස්සේ ය. දර්ශනය, දේශපාලනය, ආගම, ජනප්‍රිය සංගීතය පිළිබඳ ලෝක මට්ටමේ පුළුල් අධ්‍යයනයක් ඔහුට තිබිණි. ඒ හැරෙන්නට බොහෝ දේවල් දරාගනිමින් ජීවිතය දෙස උපේක්ෂාවෙන් බැලීමේ හැකියාවක් ද ඔහුට තිබිණි. ක්ලැරන්ස් ගැන පාඨකයන් නො දන්නා බොහෝ දේ මේ කෘතියෙහි සටහන් ව තිබේ.
ක්ලැරන්ස් පිළිබඳ තොරතුරු ජීවමාන කිරීම සඳහා ද විශ්වසනීයභාවය රැකගැනීම සඳහා ද කතුවරයා විසින් උපාය මාර්ග කිහිපයක් භාවිත කරනු ලැබේ. එය පහත සඳහන් ලෙස ය.
(I) ක්ලැරන්ස්ගේ දිනපොත්
(II) මාධ්‍ය සාකච්ඡා
(III) කතුවරයා හා ක්ලැරන්ස් අතර පැවැති සංවාද
(IV) ක්ලැරන්ස්ගේ ලියුම්
(V) ක්‍රිස්ටිගේ ප්‍රකාශන
(VI) සත්‍ය සිදුවීම්

අමෙරිකන් ප්‍රබන්ධ කතාවේදී ජීවමාන චරිත ගැනත් හැඟුම්බර සංවාද ගැනත් වැඩියෙන් ම කතා කළේ අර්නස්ට් හෙමිංවේ ය. ඔහු ගේ කතාවල කැපී පෙනෙන ලක්ෂණය ද ජීවමාන චරිත නිරූපණය යි. ක්ලැරා කෘතියෙහි ද එම ජීවමාන ගතිය තිබේ. කතුවරයා විටින්-විට මැදට පැන විග්‍රහ - විවේචන ඉදිරිපත් කළ ද ඒවා නීරස නැත. කතාවේ ගලා යෑමට ද ඉන් හානියක් නැත. ක්ලැරන්ස් නම් සංගීතවේදියා පිළිබඳ මහත් වේදනාවක් හා ශෝකයක් ද අවසන් ලෙස පාඨක සිතට ඇතුළු වේ.
සිය නිර්මාණ සඳහා ක්ලැරන්ස් කළ කැපවීම වරින්-වර මතුවෙයි. ඔහු ආගිය අතක් නැතැ’යි වරක් සියල්ලෝම ඔහු හඹා යති. ක්ලැරන්ස් සිටියේ ද අසනීප තත්ත්වයෙනි. මල්ලීට ඔහු මුණගැසෙන්නේ දොරවල් විවෘත කළ මෝටර් රථය තුළ දී ය. ඔහු ගිටාරයත් ලයෙහි හොවා නිදාගෙන සිටී. ගීතයක තනුවක් සමඟ වෙහෙසට පත්වූ ඔහුට ඉබේ ම නින්ද යන්නට ඇත. තව වරෙක දියවැඩියාව නිසා ඔහුගේ පාදයක ඇඟිල්ලක් ඉවත් කෙරේ. ඔහුට එය ගණනක් නැත. රෝහල් වාට්ටුවේ ඔහුගේ ඇඳ අද්දර ඇත්තේ ගිටාරය යි.
ක්ලැරන්ස් අවුරුදු 54ක් වැනි අඩු වයහසකින් ජීවිතයෙන් සමුගනී. ජීවිතය නිමාව කරා ගමන් ගන්නා බව දුටු ඔහු මෙසේ කියා නිහඬ වෙයි.
“Happy, I Contribute to the Country; Nothing… No Thing!”
ඔහු වෛද්‍යවරයාට එසේ කියා සිටිය ද; පෞද්ගලික ජීවිතයේ දී ඔහු දරාගත් වේදනාව සුළුපටු නැත. සමාජ සම්මුතීන් නිසා ද, අධිපතිවාදී සංගීතකරුවන් නිසා ද ඔහු පීඩනයට ලක් විය. ඒ අතර සුගම ගායනාවකින් එම වේදනාව දිග හැරේ.
“හිරුගේ උදේ දී අපි හමුවෙමු
සඳුගේ රැයේ දී අපි වෙන්වෙමු”

ක්ලැරන්ස් සතු කවීත්වය මෙතෙක් කිසිවකුගේ අවධානයට ලක් වී නැත. ඔහුගේ කවීත්වය මුවහත් වන්නේ පුවත්පත්වලට කවි රචනා කිරීමෙන් ය. ක්ලැරන්ස්ගේ චරිතය ගොඩනැඟීමේ දී කතුවරයා ඉතා පරෙස්සම් සහගත ක්‍රමවිදි අනුගමනය කර තිබේ.

මේ කෘතියේ දෙවන ලක්ෂණය වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ භාවිත සංගීතය පිළිබඳ පුළුල් විග්‍රහයක් පැවැතීම ය. සංගීතයේ ආධිපත්‍යය හිමි කරගත් භාරතීය සංගීත ශිල්පීන් ගුවන් විදුලිය ඔස්සේ සිදුකළ අමනකම් ගැන දැඩි ප්‍රහාරයක් ද ඊට ඇතුළත් ය. පොදු ජනයාගේ සංගීතයට හෝ ජනප්‍රිය සංගීතයට හෝ රට තුළ පිළිගැනීමක් නොවූයේ මන්දයන ගැටලුවට පිළිතුරක් ද එහි තිබේ. කුමක් වුව හේතු - සාධක සහිතව නිර්දය විවේචනයක් එල්ල කිරීම කතුවරයාගේ ක්‍රමය වී තිබේ. එය යුක්තිසහගත යැයි සිතිය හැකි ය.

ලෝකයේ වැඩිම අවධානයකට ලක් වූ පොප් හා ජෑස් සංගීත සම්ප්‍රදායයන් පිළිබඳ යම් දැනුමක් ද මේ පොතෙන් උකහාගත හැකි ය.

“බටහිර සංගීතයේ හැඟීම් ප්‍රකාශනය මේ රටේ සංගීතකරුවන්ට තේරුම් ගියේ නැහැ. Evita චිත්‍රපටයේ Don’t cry for me Arjantina ගීතය ලොවම හැඬවූ ගීයක්. ආර්ජන්ටිනාවේ සිටි පළමු ආර්යාව Evita වැනි ආර්යාවක් ඉකුත් සියවසේ ලෝකයේ කිසිම රටක සිටියේ නැහැ.”

(පිටුව 157)
‘ක්ලැරා’ ප්‍රබන්ධයේ තවත් කරුණු දෙකක් ඔස්සේ ජීවිතය පිළිබඳ අලුත් කියැවීමකට යා හැකි ය.

I. ක්ලැරන්ස් පිළිබඳ චරිත නිරූපණය
II.කතුවරයාගේ ප්‍රකාශන ආකෘතිය

ක්ලැරන්ස් යනු ණයට ගිටාරයක් ලබාගෙන තනිව සංගීතය හැදෑරූ ශිල්පියෙකි. මේ සංගීතවේදියා නිර්මාණය වන්නේ පුහුණුවීම හා කියැවීම මත ය. ඔහුගේ ගමන් මඟ කතුවරයා විසින් හැඟුම්බර ලෙස නිරූපණය කරනු ලැබේ. කැලැරන්ස්ගේ සමස්ත කෙටි ජීවිතයම තවත් නිර්මාණ ශිල්පියකුට ජවය සපයන එන්නතක් වැනි ය. ඔහුගෙන් බොහෝ ආදර්ශ ගත හැකිය. බොහෝ උත්තේජන ලැබිය හැකිය. කතුවරයාගේ ප්‍රකාශන ආකෘතිය තුළ ඇත්තේ ජීවිතය හා සමාජය විවිධාකාරයෙන් විමර්ශනය කිරීම ය. එය ද අලුත් පාඩමකි.

මේ කෘතියේ වඩාත් වැදගත් ම ලක්ෂණය වන්නේ සංගීතමය නවකතාව සිංහල පාඨකයාට හඳුන්වාදීම ය. මෙබඳු කෘතියක් මීට පෙර සිංහල භාෂාවෙන් පළ වී නැත. අමෙරිකාවෙ සාහිත්‍ය පිළිබඳ සහාය මහාචාර්යවරයකු වන Emily Peterman විසින් The musical Novel නමින් පර්යේෂණ ග්‍රන්ථයක් සම්පාදනය කර තිබේ. එහි නවකතා දෙවර්ගයක් ගැන සඳහන්ය. එකක් සංගීතමය නවකතා ය. අනෙක ජෑස් නවකතා ය. මේ දෙවර්ගයට ම පාදක වන්නේ පොප් සංගීතයේ කැපී පෙනෙන පාත්‍ර වර්ගයා ය.

සංගීතමය නවකතාවලින් විග්‍රහ වන්නේ හෝ නිරූපණය වන්නේ හෝ සංගීතය නො වේ. සංගීතයට සම්බන්ධ චරිතවල ගනුදෙනු ය. නැතහොත් සමාජ සම්බන්ධතා ය. ඒ හැරෙන්නට සංගීතය හා ජනතාව අතර පවත්නා සහසම්බන්ධයත් මේ නවකතා ඔස්සේ නිරූපණය වේ. ජෝන් ඒ. වෝකර් විසින් 1999 දී පළකරන ලද Musical Novel නම් ප්‍රබන්ධය ඊට නිදසුන් ය. එහි ප්‍රධාන චරිතය හා මුදල් ගනුදෙනු පිළිබඳ දීර්ඝ විවරණයක් කතාවට ඇතුළත් ය. ප්‍රධාන චරිතය පොප් සංගීතඥයෙකි.

පරාක්‍රම කොඩිතුවක්කු “ක්ලැරා” නම් නවකතාව ඔස්සේ සිංහල නවකතාවේ බරපතළ වෙනසකට මුල පුරයි.

රන්ජන් අමරරත්න