ස්ත්‍රීන්ගේ තවත් විලාපයක් ! - බොඳවූ සිහින

නූතන සිංහල නවකතාවේ අන්තර්ගතය තුළ නව ප්‍රවණතා පහක් දකින්නට ලැබේ.

(I) ඓතිහාසික කතන්දර මූලාශ්‍ර ලෙස ගැනීම.
(II) මජර දේශපාලන සංස්කෘතිය නිරූපණය කිරීම.
(III) වලව් සංස්කෘතියේ බිඳවැටීම විග්‍රහ කිරීම.
(IV) නූතන ජීවන පැවැත්ම තුළ ස්ත්‍රියගේ පීඩනය මුදාහැරීම.
(V) තරුණ ජීවිත කේන්ද්‍රකොට පැණි කතා ලිවීම.

2013 දී ස්වතන්ත්‍ර සිංහල නවකතා එකසිය ගණනක් පළ වී තිබේ. ඉන් එකක් - දෙකක් හැරුණු කොට අන් සියල්ල අන්තර්ගතය විසින් ඉහත ශානරයක් නියෝජනය කරනු ලැබේ. නවකතාකරුවන් අතර දක්නට ලැබෙන තවත් පොදු ලක්ෂණයක් වන්නේ ප්‍රබන්ධ කතාවේ ශිල්පීය ලක්ෂණ නො සලකා හැරීම ය. කතා වස්තු පෙළගැසීම, චරිත නිරූපණය හා භාෂා භාවිතය අතින් බොහෝ නවකතා අන්තයට ම දුර්වල ය. ඒ අතර පවතින සාධනීය ලක්ෂණයක් ලෙස ගත හැක්කේ ටික දෙනකු හෝ කෙටි නවකතාව දෙසට ඇදී යෑම ය.


එච්. එම්. ජී. මැණිකේ රත්නායක විසින් රචනා කරන ලද “බොඳ වූ සිහින” නම් ප්‍රබන්ධය අයත් වන්නේ අප මුලින් සඳහන් කළ හතරවන ශානරයට ය. පුරුෂාධිපත්‍යය යටතේ ස්ත්‍රිය මුහුණ දෙන ඛේදවාචකය ඉන් නිරූපිත ය. ඉතා වේගයෙන් කතාව නිමාවක් කර‍ා ගෙන යෑමට කතුවරිය උත්සුක වෙයි. එබැවින් මිනිස් ජීවිතයේ බොහෝ පැතිකඩ කතුවරිය අතින් ගිලිහෙයි. මේ නවකතාවේ කතාන්දරයක් මිස චරිත නිරූපණයක් නැත.

එච්. එම්. ජී. මැණිකේ රත්නායක

නවකතාවේ එන ප්‍රධාන චරිතය සෝමාවතී නම් වෙයි. ඇය පළමුව පාසල් යෑම සඳහා අරගලයක නිරත වන්නී ය. එය අහිංසක අරගලයකි. ඉන් යම් සහනයක් ලබන සෝමාවතී ප්‍රාථමික අධ්‍යාපනය හමාර කොට අට සමත් වෙයි. වැඩිදුර අධ්‍යාපනයට ඉඩක් නො ලැබෙන අතර යෝජිත විවාහයකට ඇතුළුවන්නට ඇයට සිදු වේ. ඒ බාල වයසේදී ම ය. රත්නසිරි නම් සැමියා සමඟ ඇය ගෙවන ජීවිතයේ එක ම අරුත වසරක් පාසා දරුවන් වැදීම ය. ඒ සෝමාවතීගේ ජීවිතයේ තවත් ඛේදයෙකි.

සෝමාවතී ප්‍රතිභා සම්පන්න තරුණියක ලෙස ද දැක්වේ. ඕ කවි ලියති. ක්‍රීඩා කරති. මේ ගතිකය වැඩිහිටි සෝමාවතී තුළ ද දක්නට ලැබේ. පසුව ගුරු පත්වීමක් ලබන ඇය තම විදුහලේ ක්‍රීඩා අංශය දියුණු කරයි. ත්‍යාග ලබයි. එහෙත් පුරුෂයා ඊට කැමැති නැත. ඔහු කාම ඊර්ෂ්‍යාවෙන් පෙළෙන්නකු ලෙස නිරූපණය කෙරේ. ඊළඟ පීඩනය මුදාහැරෙන්නේ දරුවන් වෙතින් ය. සෝමාවතීගේ එක දරුවකු හෝ දියුණුව වෙත යන්නේ නැත. සියල්ලෝ ම ඇයට හිංසා කරති. පීඩා කරති.

ශ්‍රී ලාංකේය සමාජය ස්ත්‍රිය වෙත මුදාහරින පීඩනය අවස්ථා තුනක් ඔස්සේ මතු කරන්නට කතුවරිය වෑයම් කරයි.

(I) දැරියක ලෙස මාපියන් වෙතින් ලබන පීඩනය
(II) බිරියක ලෙස පුරුෂයා වෙතින් ලබන පීඩනය
(III) වැඩිහිටි මවක ලෙස දරුවන් වෙතින් ලබන පීඩනය

සෝමාවතීගේ අප්පච්චී සාම්ප්‍රදායික මිනිසෙකි. ඔහුගේ අදහස වන්නේ ගැහැනු දරුවන් වැඩිදුර අධ්‍යාපනයක් නො ලද යුතු බව ය. ගැහැනිය පුරුෂයාට කීකරු ව ඔහුට සහාය වෙමින් නිහඬ ජීවිතයක් ගත කළ යුතු බව සෝමාවතීගේ අප්පච්චී සිතයි. ගමේ ආරච්චි ඒ සඳහා අනුබල දෙන බව ද කතාවේ දී කියැවේ. එහෙත් ආරච්චී කිසිදු තැනෙක චරිතයක් ලෙස නිරූපණය වන්නේ නැත. වැඩවසම් සමාජයේ සාම්ප්‍රදායක චින්තනය නිරූපණය කළ හැකි කදිම සාක්ෂියක් හා සංකේතයක් කතුවරිය අතින් හැලෙයි.

සාමාන්‍ය උප ගුරුවරියක ලෙස සේවය කරන එහෙත් රාජකාරියේ දී අවංක සෝමාවතීගේ ඛේදවාචකය සංවේදී ලෙස නිරූපණය වන අවස්ථා දෙකක් මේ කතාවේ එයි. පළමුවන්න නිහාල් නම් ගුරුවරයකු කේන්ද්‍ර කොට සෝමාවතී වෙත එල්ල වන චෝදනාව යි. එම චෝදනාව එල්ල කරනුයේ රත්නසිරි හෙවත් ස්වාමිපුරුෂයා ය. නිහාල් සර්ගෙන් සෝමා ණයට ලබාගත් රතු පෑන රත්නසිරි විසින් දෙකට - තුනට කඩා දමනු ලැබේ.



“අම්මේ තාත්තා මගෙන් ඇහුවා පෑන කාගෙද කියලා. ඉතින් මම කිව්වා නිහාල් මහත්තයගෙ කියලා. ඇයි මම දැක්කනෙ අම්මා පෑන ඉල්ලා ගන්නවා”

“වෙන මොනවද ඇහුවේ?”

“ඇහුවා අම්මා එයත් එක්ක කතා කරනවද කියලා. මම ඔව් කිව්වා. කොහේදි ද කතා කරන්නෙ කියලත් ඇහුවා. මම කිව්වා අපේ පන්තියේදී දවසක් කතා කළා කියලා. ඇයි අම්මේ තාත්තා අම්මට ගැහුවේ?(පිටු 50 -51)

මෙය කදිම නිරූපණයෙකි. රත්නසිරි හෙවත් ස්වාමි පුරුෂයා සිය බිරිය කෙරෙහි සැකයෙන් පසුවේ. ඊට හේතු ගණනාවක් තිබේ. පළමුවන්න ඔවුන් දෙදෙනා අතර ඇති අධ්‍යාපනයේ පරතරය යි. සැකයෙන් පසුවන රත්නසිරි තම සැකය සනාථ කර ගැනීම සඳහා සාක්ෂි විමසන්නේ සිය පුත්‍රයාගෙනි. එය ස්වාභාවික තත්ත්වයකි. සැකය සනාථ කර ගන්නා රත්නසිරි බිරියට පහර දී තර්ජනය කරයි.

“එපා යන්ඩ ඉස්කෝලෙ! ගලවපිය ඔය මං අරන් දීපු ඇඳුම්. තෝ අද ඉස්කෝලෙ යනවා නම් පල නිර්වස්ත්‍රයෙන් බැල්ලී!
(පිටුව - 51)

රත්නසිරිගේ කෝපය, ඊර්ෂ්‍යාව හා මෝඩකම පුපුරා යන්නේ එලෙස ය. දෙවන සාර්ථක නිරූපණය එන්නේ කතාවේ අගභාගයේ දී ය. සෝමාවතීගේ ලොකු පුතා හෙවත් නිමල් නන්නත්තාර චරිතයකි. ඔහු මතට ලොල් වී රස්තියාදුකාර ජීවිතයක් ගත කරයි. අමාරුවෙන් සපයා දෙන රැකියාව අහිමි කර ගනී. පියා හා සහෝදර - සහෝදරියන් ඔහු අතහැර දමන මුත් සෝමාවතීට එය කළ ‍ෙනා හැකි විය. අවසානයේ නිමල් මිය යයි. මේ මරණයෙන් නිරූපණය වන්නේ නන්නත්තාර පුත්‍රයකුගේ ඛේදනීය අවසානය නො ව දැනට ජීවත්වන ශ්‍රී ලංකාවේ අම්මා කෙනෙකුගේ හද ගැහෙන විලාපය යි.

“බොහෝ ‍ෙව්ලා පුතාගේ පිළිරුව දෙස බලා ගෙන කඳුළු සලන මගේ හදවත හඬා වැටෙයි. මා ඒ සිහිනයෙන් මිදෙන්නේ ජීවිතයේ අනියත බව සිහිකර මෙබඳු වැලපීමකින් ඒ දරුවාට වන යහපතක් නැති බව මෙනෙහි කරමිනි. මා මෙතෙක් කර ඇති සියලුම පින් ඔහුට අනුමෝදන් කරමින් සසර වසනතුරු මෙවන් අකල් මරණයකට ගොදුරු නොවී හොඳ පරිසරයක යහපත් මවුපියන් ලැබී ඉපිද මේ ලොව සියලු සැප සම්පත් ලැබී ජීවත්වීමට ලැබේවා කියා මම හැමදාම පතමි.”
(පිටුව 88)

සමස්තයක් ලෙස ගත් කළ කතුවරිය මතු කරන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ගැහැනියගේ පොදු ඛේදවාචකයයි. එහෙත් මෙය තරමක් පරණ කතාවකි. අද තත්ත්වය හාත්පසින්ම වෙනස් ය. ස්ත්‍රිය සමාජයේ පෙරට පැමිණ ඇති අතර ඇය පශ්චාද් ධනවාදයේ වෙනත් ගොදුරක් බවට පත්ව සිටී. එය සංකීර්ණ තත්ත්වයකි. පුරුෂාධිපත්‍යය යන්න පරණ සංකල්පයක් වන තරමට කල් ඉකුත් වී තිබේ. අද ස්ත්‍රීහු පුරුෂයන් අන්දති. ඔවුන් මුළාවේ දමති. ස්ත්‍රී සංවිධාන විසින් ලිංගික නිදහස ඉල්ලා සිටිනු ලැබේ. ඒ සඳහා සටන් කරනු ලැබේ. දික්කසාද පෝලිම තදබදයෙන් යුතු ය. දරුවන් හැදීම මෙන් ම දරුවන් වැදීම ද ප්‍රතික්ෂේප කරනු ලැබේ. ස්ත්‍රියට කියන තරම් පුරුෂ බලපෑමක් ඇත්තේ නැත.

කතුවරිය ඇතැම්විට තම කතාවේ පසුබිම හා කාලය පටලවා ගනී. වරෙක ඈ වර්තමානය සමඟ ගැට ගැසෙනු දක්නට ලැබේ. තව වරෙක ඈ අඩසිය වසක් පමණ ඈතට යනු දක්නට ලැබේ. එක ම චරිත පද්ධතියක් සමඟ එබඳු කාල යාත්‍රාවක නිරත වීම අතාර්තික ය. කතුවරියට සමාජ පරිවර්තන ගැන වැටහීමක් නැත්තා සේම ජීවිත පිළිබඳ දැක්මක් නැති බව ද පෙනී යයි. ඇය බොහෝ සිදුවීම් පටලවා ගන්නා බව ද පෙනෙන්නට තිබේ.

කෙනෙකු මේ කතාවට ස්ත්‍රීවාදී ලේබලයක් ලබා දෙන්නට ද පුළුවන. එහෙත් ස්ත්‍රීවාදය කතුවරියට ආගන්තුක බව ඉතා පැහැදිලිය. ස්ත්‍රීවාදී සාහිත්‍යය හා විචාර කලාව ව්‍යාප්ත වන්නේ මාක්ස්වාදයේ දිගුවක් ලෙසට ය. ධනවාදී සමාජයේ සමාජ, ආර්ථික හා දේශපාලන ක්‍රියාවලිය ස්ත්‍රිය කෙරෙහි කෙබඳු බලපෑමක් කරන්නේ ද යන්න සූක්ෂ්ම ලෙස නිරූපණය කිරිම ස්ත්‍රිවාදී සාහිත්‍යයෙහි පරමාර්ථය විය. 1920 ගණන්වල වර්ජිනියා වුල්ෆ්ගෙන් ඊට අදාළ ප්‍රබන්ධ කතා විලාසය ආරම්භ වූවා යැයි කිව හැකි ය. “අ රූම් ඔෆ් වන්ස් ඕන්” කෘතිය ඒ සඳහා පාදක වූ බව පිළිගැනේ.

ස්ත්‍රීවාදී නව කතාවක දක්නට ලැබෙන දේශපාලනය මේ කෘතියේ නැත. ඒ වෙනුවට සරල නියාමන කිහිපයක් කතුවරිය විසින් භාවිත කරනු ලැබේ. එනම්; පවු‍ෙල් බර හා දුක ස්ත්‍රිය විසින් දරනු ලැබේ. පුරුෂයා හැමවිටම ස්ත්‍රියට තලමින් ප්‍රශ්න මග හැර යයි. සැබෑ දරු සෙනෙහස ඇත්තේ මව ළඟ පමණි. යන යල් පීනු සිතිවිලි ය.

රන්ජන් අමරරත්න