අපුල්ලන එකත් රස්සාවක් - Laundry in colombo

බේරේ වැව් ඉස්මත්තේ 

සුද්දගෙ ලොන්ඩ්‍රිය

කොඩි වැල් ගාණට රෙදි වැල් එක යායට වේලෙමින් තිබිණි. වේළෙමින් තිබෙනා ඒ රෙදි වැල් අතරින් අපි මේ යන්නේ සුද්දගේ ලොන්ඩ්‍රිය සොයාගෙනයි. සොයා ගැනීම මඳක් අසීරු කටයුත්තක් වුණේ නගර සංවර්ධනය උදෙසා නවම් මාවතේ තිබුණු ලොන්ඩ්‍රිය වෙනත් ස්ථානයකට ගෙන ගොස් තිබීමයි. එතැන ද ලොන්ඩ්‍රිය ඇරැඹි දා පටන්ම එක දිගටම වැඩ කෙරුණු තැනකි. මේ නවම් මාවතේ  පිහිටි ලොන්ඩ්‍රි වත්තේ ලොන්ඩ්‍රියයි.

මෙහි ආරම්භය 1820ට එහා දිව යන්නකි. සුදු පාලන යුගයේ දී සුද්දන්ගේ රෙදි සෝදලා තියෙන්නේ මේ ලොන්ඩ්‍රියේය. පැරැණි ලොන්ඩ්‍රිය අද ක්‍රමවත් වී ඇත. නවීකරණය වී ඇත. මෙහි රෙදි සෝදන ස්ථාන පිළිවෙළින් 40ක් තිබේ. ඒ වගේම කාමර 40ක් ද ඇත. කාමරයක සිදු කරන්නේ සෝදා වේළා ගත් රෙදි මැදීම සහ කුඩා විවේකාගාරයක් ලෙසට භාවිත කිරීමය.
තම පරම්පරාවෙන් ආ කාර්යයේ නිරත වන සේවකයෝ 200ක් ඉක්මවා සිටිති. කාමර කුලියත්, වතුර බිලත් ඔවුන්ට ගෙවීමට සිදුව ඇත. රෙදි සෝදන අය හඳුන්වන්නේ “බාස්” නමිනි. ඒ සෑම කෙනෙකුටම ගෝලයෙක්, දෙන්නෙක් අත් උදව්වට සිටිති. නොඑසේ නම් තම පවුලේ ඥාතීහු ද සිටිති. අනුන්ගේ කුණු සෝදන මේ රස්සාවට මේ අය හොඳින් හුරු පුරුදුව සිටිති. අවට ඇති හෝටල්වලින් හා නිවාසවලින් ලැබෙන ඇඳුම් ලැබූ වේලාවේ පටන් නැවත භාර දෙන තුරු ඔවුන්ට වගකීම පැවැරේ.
දවසේ රුපියල් 1000 වැටුපට වැඩ කරන මේ බාස්ලා ඇතැම් දිනවල හිරුටත් කලින් වැඩ අරඹති. සෝදන්න ලැබුණු ඇඳුම් පළමුවෙන්ම වෙන් කර ගැනීම සිදු කරති. පසුව ඒවා බැරල්වල දැමූ සබන් කුඩු, බිලිචින් කුඩු, මලකඩ යවන කුඩු, නිල් වතුර, සව් කැඳ ද සහ නොයක් රසායනික අවශ්‍ය පරිදි දමා  පැය භාගයක් පෙඟෙන්නට හරිති. 
තව ද හොඳින් නැටූ උණු වතුර ද යොදති. අනතුරුව තමා අසලින් ඇති ටැංකි දෙකෙන් එකකට රසායනික මිශ්‍රණය යොදති. අනෙක් ටැංකියේ බැස ඉදිරියෙන් ඇති ගලේ ගසා රෙදි සේදීම සිදු කරයි. රෙදිවල කුණු ද ඉතා පහසුවෙන් ඉවත් වෙයි. නමුත් නොකඩවාම එසේ ජලයේ බැස රෙදි සේදීම හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ දෑත් දෙපා ගෙවී දිය වී ගොස් ඇති අයුරු දක්නට ලැබෙන්නකි.

කෙසේ වෙතත් තමන් උගත් කාර්යය මහත් ඕනෑකමින් හා කැමැත්තෙන් ඉටු කර දීමට මේ අය සැදී පැහැදී සිටිති. රෙදි වියළීම සඳහා ඇති පිට්ටනියේ දෙපට නූල අතරේ රෙදි එල්ලීම ඔවුන්ටම ආවේණික සූක්ෂ්ම කර්තව්‍යයකි. හොඳින් වේළුණු රෙදි මදින්නේ කාමරයේ ඇති විශේෂිත ස්ථානයකයි. පොල්කටු අඟුරු භාවිතයෙන් තවමත් රෙදි මැදීම සිදු කරයි. විදුලි බිල අධික වීමත්, ස්ත්‍රික්කයේ බරට රෙදි හොඳින් මැදීමත් සිදු වීම ද ඔවුන්ට මෙය ඉතා හුරු පුරුදු කර්තව්‍යයකි. 
රෙදි සෝදන යන්ත්‍ර පැමිණීමට පෙර යුගයේ මෙතැන එකම කාර්යබහුල ස්ථානයකි. කෙසේ වෙතත් අදත් එය එසේ නොවේ යැයි කිව නොහැකිය. අනුන්ගේ කුණු කහට සෝදා හැරියත් මෙයත් ඉතා වගකීමෙන් ඉටු කරන රැකියාවකි.

ශ්‍යාමා සමරසිංහ

ඡායාරූප - නිශ්ශංක විජේරත්න