වේළුසුමන යෝධයාගේ සෙවනැල්ල රැඳි වෙරුප්පන්කුලම

දිස්ත්‍රික්කය - අනුරාධපුර

ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසය - මිහින්තලේ

මැතිවරණ කොට්ඨාසය - මිහින්තලේ

ග්‍රාමසේවා වසම - 565, ඉහළගම තුලාන

පොලිසිය - මිහින්තලේ

ගමන් මාර්ගය - මිහින්තලේ -

ත්‍රිකුණාමලය මාර්ගයේ දී හමුවන මහකනදරාව වැවට සමගාමීව දිවෙන නෑපියගම මාර්ගයේ කිලෝමීටර් 5 ක් පමණ යා යුතුය .

සිතුවිලි එකිනෙක පොර බඳියි . හාත්පසින් ගස් කොළන් වේගයෙන් පසු වෙයි . සියල්ල අභිබවමින් ජල තටාග , වැව් අමුණු ද පසුවෙයි . නිල් කැට වන් පිරිසුදු , පැහැදිලි ජලාශ කොතෙක් පසු වූවාදැයි කිව නොහැකියි . ඒ , මෙහි එතරම්ම ඇත්තේ වැව් අමුණු වන බැවිනි . මේ අන් කිසිදු ඉසව්වක් නොව වැව් බැඳි රාජ්‍යය හෙවත් අනුරාධපුරයයි . 

අපේ මහා සංස්කෘතික උරුමය ලොවට හඬ නඟා පවසන්නට ඇති ඓතිහාසික උරුමය රැඳි ඉසව්වයි . අපේ මුතුන් මිත්තන් මහත් අභිමානයෙන් ලොවට විස්මිත දායාද තිළිණ කළ මේ මහ පොළොව මතුපිට ඔවුන්ගේ පා සටහන් කොතරම් තැබෙන්නට ඇත්ද ? ඔවුන්ගේ අධ්‍යාත්මික ලෝකය කොතරම් ශිෂ්ට වන්නට ඇත්ද ? අහස උසට තැනුණු ලොවම මවිත කළ අග්‍රගණ්‍ය විශිෂ්ට නිර්මාණ තවමත් අපට දැක බලා ගැනීමට හැකි අයුරින් දිස්වීම කොතරම් විස්මය ජනකද ? මේ සියල්ල අද එහි ඇති මහා පෞරුෂය අප තවමත් මවිත කරවන බව ලොවම සක්සුදක් සේ දන්නා සත්‍යයකි . මහා පතාක පර්වත මටසිලුටු කොට ඉතා සියුම් කැටයම් කළ ගල් වඩුවා කෙරෙහි මහද උපන්නේ මහත් ගර්වයකි . ඔවුන්ගේ පාද ස්පර්ශය ලැබූ මහ පොළොවත් , ඔවුන් කළ නිර්මාණ රැඳි ඉසව්වත් සොයා යන්නට තරම් අපි භාග්‍යවන්තයෝ වූයෙමු . 

සිතේ පොර බඳින සිතුවිලි ගොන්නට රිසි සේ සරන්නට ඉඩ හරීමි . දුටුගැමුණු නරපතියාගේ යෝධයෙකු හිටි ගමන් මනසේ රැඟුම් දක්වන්නේය . ඔහුගේ තේජස , කාය ශක්තිය , බල පරාක්‍රමය විහිදූ ඔහු ජීවත් වූවා යැයි ජනප්‍රවාදයේ පැවසෙන ඉසව්ව ඔබ වෙනුවෙන් සොයා යෑම අපගේ අරමුණයි . 

මේ අප දැන් ඔබව කැටුව යන්නේ වේළුසුමන යෝධයා ජීවත් වූ ගම්මානයටයි . ඒ වෙරුප්පන්කුලම නැමැති ගම්මානයයි . වෙරුප්පන්කුලම යන්නට මේ ගමට නම් වත් වීම පිළිබඳ අපූරු කතා වස්තුවක් ජනප්‍රවාදයෙන් පැවැසෙයි . දුටුගැමුණු නරපතියාණන්ට සිටි දස මහා යෝධයන්ගෙන් එක් අයෙක් වන වේළුසුමන යෝධයාට මේ ප්‍රදේශයේ වැවක් නිර්මාණය කිරීමට සිත් විය . ඔහු ඒ සඳහා තෝරා ගත් බිම් කඩෙහි උණ පඳුරු රැසක් ගහනව තිබුණේලු . උණ පඳුරු දමිළ බසින් මුංගිල් මරම් යන නමට අමරතව වේලු යන නමින් ද අරුත් ගැන්වෙයි . වැව යන්නට කුලම් වචනය අරුත් ගැන්වෙන බැවින් කාලයාගේ අවෑමෙන් වෙරුප්පන්කුලම යන නම මේ ගමට ආරෝපණය විය . මෙහි වෙරුප්පන් + කුලම් යන්නෙහි අදහස වන්නේ පී‍්‍රතිය සතුට ගෙන දෙන වැව ය . 

හිරු රැස් මහ පොළොව සිප ගන්නට සූදානම් නිමේෂයේ දී අපි වෙරුප්පන්කුලම බලා පිටත් වූයෙමු . හාත්පස තැනිතලාවකි . ගම මධ්‍යය යැයි කිව හැකි ස්ථානය තුන්මං සන්ධියකි . ගමට ඇති එකම කුඩා ක්‍රීඩා පිටිය ආසන්නයේම ගමේ කුඩා දරුවන් උදෙසා ඉදිකළ ළදරු පාසලකි . අප සොයා ආ ඓතිහාසික කතාන්දරයේ පිළිරුව හෙවත් වේළුසුමන යෝධයාගේ පිළිරුව ඒ ආසන්නයේම දිස් වෙයි . ගැමියෝ තවමත් වේළුසුමන යෝධයා ගැන මහත් ගර්වයෙන් කතා බහ කරති . වේළුසුමන යෝධයාගේ මාලිගය තිබුණා යැයි සැලැකෙන ස්ථානය ද ඒ ආසන්නයේම වෙයි . අද වල් බිහිව ඇති එම ස්ථානය එදා පැවැති මාලිගයේ නටඹුන් යැයි සිතිය හැකි ගල් කණු ආදී සලකුණු තවමත් මෙහි දක්නට ලැබෙයි . තව ද මාලිගාව තිබූ තැන සිට මීටර් 200 ක් පමණ බටහිර දෙසින් යෝධයා පාවිච්චි කළ ළිඳෙහි නටබුන් තවමත් දැකිය හැකියි . ගම්මානය හරහා වැටී ඇති මාවතේ දිවෙන එකම බස් රථය එනතුරු කල් මරන මඟීන් කිහිපදෙනෙකි . උක්කු අම්මා මාතාව බස්තමක් රැගෙන ඉදිරියට එන්නේ බස් රථයේ නැඟී ගමනක් යෑමටයි . අප හා දොඩමලු වූ ඈ ගමට ආ අමුත්තන් වූ අපව සෙනෙහෙ සිතින් පිළිගත්තාය . යන ගමන මඳක් පසු කරමින් ඈ තුරු සෙවණක් වෙත අපව කැටුව ගියේ ගමේ වත ගොත දෙඩීමටයි . ඇගේ උපන් ගම වන වෙරුප්පන්කුලම වෙත ඈ දක්වන්නේ මහත් ස්නේහයකි . වයස අවුරුදු 80 ද ඉක්ම වූ ඈ තවමත් නිරෝගීය . ඉතාම සරල ඇවැතුම් පැවැතුම් සහ ජීවන ශෛලියකට මුහුණ දුන් ඇය එදා පටන් තවමත් ජීවත් වන්නේ කටු මැටි ගසා තැනූ නිවසකය . නගරයේ අහස උසට මන්දිර මැවෙද්දී මොවුන්ගේ ජීවන රිද්මය කොතරම් පරස්පර විරෝධී දැයි සිතේ . මොවුන්ට ඇත්තේ දෑතේ සවියත් , සිතේ දිරියත් පමණකි . ගම හරහා දිවෙන එකම බස් රථය නොපැමිණෙන බව මඟීන් වටහා ගන්නේ වෙනදාට බස් රථය පැමිණෙන කාල හෝරාව ඉක්මවා ගොස් ඇති බැවිනි . උක්කු අම්මා මාතාව තමා ලක ලෑස්ති වූ ගමන නවතා දමා ඇඳුම් කඩමාලු කිහිපයත් ඇකයේ ගැට ගසා ගනිමින් බස්තමක් රැගෙන වෙරුප්පන්කුලම වැව වෙත පිය නැග්ගාය . මිනිසුන් ලෙසින් උපත ලබන සත්ත්වයන්ට ඉරණම විසින් ලබා දෙන ත්‍යාගය මේ මිනිසුන්ටත් අඩු වැඩි වශයෙන් හිමි බව සත්‍යයකි . දුක් කරදර කම්කටොලු කර පින්නා පොදි බැඳගෙන දුගී පැලක උපත ලබන්නේ දරිද්‍රතාවයෙන් තවත් බැට කන්නට ඉඩ හසර ලබා දෙමිනි . නිශාන්ත එවන් දරුවෙකි . සුන්දර ළමා ලෝකයේ සරණා ඔහුට ජීවිතයේ බොහෝ දෑ දුරස් කොට හමාරය . එහෙත් ඔහු තුළ කිසියම් උතුරා යන අහිංසක ළ ’ ගන්නා මිනිසත් බවක් , අන් සැමටම වඩා සැඟව ඇති බව අපට පසක් විය . ප්‍රථමයෙන්ම අප දුටු ඔහු සිය ගෙපැල තුළට වැදී පැදුරු ආණක් තුළ සැඟව ගත්තේය . අප කොතරම් ඇවිටිලි කළ ද ඔහු සභාවට නාවේය . සියල්ල අබිබවා මා දැක්වූ ළෙන්ගතු ප්‍රතිචාරය මධ්‍යයේ ඔහු සැකයෙන් හා කෝල ගතියෙන් අප අභිමුවට ආ ආකාරය මතකයෙන් ගිලිහී නොයයි . අප පෙනෙනා දුරක සිට අප පසුපස ගම වටා එන්නට ඔහු සමත් විය . ක්‍රමයෙන් , ක්‍රමයෙන් ඔහු අපේ මඟ පෙන්වන්නා විය . ගම මධ්‍යයේ සිට වෙරුප්පන්කුලම වේළුසුමන රජමහා විහාරය ඇත්තේ කිලෝමීටර් 2 ක පමණ දුරකිනි . අප රථයට නැඟ එහි යෑමට ඔහුට කොතරම් ඇවිටිලි කළ ද ඔහු රථයට නොනැග්ගේය . අපි වාහනයේ නැඟී පන්සලට පියෑඹුවෙමු . රථය පන්සල් භූමියේ නතර විය . නිශාන්ත දරුවා සිය නිරුවත් දෙපා මතින් ගිනි අව් කූටකේ අප සොයා දිව ආ ආකාරය ම ’ හද පාරවන්නට සමත් කරුණකි . කටුකලියාව සිට අනුරාධපුරය දක්වා දිවෙන එකම බස් රථය ගැන විශ්වාසය නොතබන මෙහි වැසියෝ සිය ගමන් බිමන් සඳහා පා පැදිය හා යතුරු පැදිය භාවිතා කරති . කලට වැටෙන අහස් දියත් , වැව් දියත් ලබා ගෙන ගොවිතැන් කරන ගම්වැසියෝ සරල දිවි පෙවෙතක් ගත කරති . තල විශේෂයෙන් මෙහි වගා කරති . ඊට අමතරව ඉරිඟු වගාවත් , වී ගොවිතැනත් , එළවළු වගාවත් සරුසාරය . ගෙවතු වගාවේදී දෙහි , දොඩම් කුලයේ පලතුරු විශේෂයෙන් සෑම නිවසකම පාහේ දක්නට ලැබේ . යල සහ මහ කන්න දෙකේදී සිය වගා කටයුතුවල නිරත වන වැසියෝ අස්වැන්නෙන් ලැබූ අග්‍ර කොටස් විෂ්ණු දෙවියන්ටත් , පුල්ලෙයාර් දෙවියන්ටත් වෙන් කරති . සාරවත් අස්වැන්නක් ලබා දෙන්න යැයි දෙවියන්ට භාර හාර වී ලැබූ අස්වැන්නෙන් අග්‍ර කොටස මේ ආකාරයට පූජා කරන්නේ ඉතාම බැති සිතිනි . ගමේ කෙළවර ඇති දේවාලයට හෝ වෙරුප්පන්කුලම වේළුසුමන රජ මහා විහාරයේ ඇති දේවාලයට හෝ මේ භාර හාර ඔප්පු කරති . වෙරුප්පන්කුලම වැව් දියෙන් වෙරුප්පන්කුලම කෙත් වතු සාර වෙයි . වැව් දිය ලබා ප්‍රාණවත් වන කෙත් වතු ගැමියන්ට මහත් ඵල ලබා දෙයි . වැව කෙරෙහි ගැමියෝ මහත් භක්ත්‍යාදරය දක්වති . වැවට අධිපති අයියනායක දෙවියන්ට වසරක් පාසා පුද පූජා පවත්වති . ගැමියෝ සියලු දෙනා කතිකා කරගෙන නියම කරගත් දිනයේ වැව ඉස්මත්තට පැමිණ කිරි උතුරවති . අනතුරුව වැව් ජලයට වෙඩිල්ලක් තබති . ඉන් හැඟවෙනුයේ ශබ්ද පූජාවක් කොට වැවට අධිපති දෙවියන් අවදි කිරීමයි . අනතුරුව කවුරුත් එකතු වී හඬ නඟා වැව ආරක්ෂා කර දෙන ලෙස ඉල්ලා සිටිති . වෙල් විදානේගේ මූලිකත්වයෙන් මේ කාර්යයන් සිදු කෙරේ . ගමේ පවුල් 350 ක් -400 ක් අතර ප්‍රමාණයක් ජීවත් වන අතර , කුඩා දරුවෝ වෙරුප්පන්කුලම ප්‍රාථමික විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය ලබති . ඊට අමතරව ඉහළ අධ්‍යාපනයට යොමු වෙන අතළොස්සක් දරුවෝ තම්මැන්නාව , මිහින්තලේ හෝ අනුරාධපුරය පාසල්වලට ගොස් අකුරු කරති . ගැමියන්ගේ ප්‍රධාන ආර්ථික මාර්ගය ගොවිතැනය . රජයේ රැකියාවල නිරත නිලධාරීන් ඇඟිලි ගැනිය හැකි ප්‍රමාණයකි . පාසල ළමුන්ගේ ඥානය වැඩීම වෙනුවෙන් ඇති එකම අධ්‍යාපන ආයතනය වුවද , පාසල් ළමුන් ප්‍රමාණය ද ඇඟිලි ගැනිය හැකි ය . තම තමන්ගේ දැනීමේ ආකාරයටත් , පාරම්පරිකව ඉටු කරගෙන එන කුල සිරිත් අනුගමනය කරන සාමාන්‍ය ජනතාවක් වෙසෙන වෙරුප්පන්කුලමට ග්‍රාම නිලධාරී මහතෙකු නැත . අවට ඇති ගම්මාන 05 ( තුලාන ) ටම සිටින්නේ එක් ග්‍රාම නිලධාරිවරයෙකු පමණි . වර්තමානයේ කූ . ප . නි . ස හා සමෘද්ධි නිලධාරී අතරේ ග්‍රාම නිලධාරිවරයෙකුට පැවරී තිබූ රාජකාරී කටයුතු බෙදී ගොස් ඇති බැවින් ග්‍රාම නිලධාරී කෙනෙකුගේ අවශ්‍යතාව කෙරෙහි ද ගම්මු එතරම් තැකීමක් නොකරති . ගමේ සියලුම දෙනා ඥාතීහුය . ඥාති බන්ධනය හේතුවෙන් තවමත් ගමේ පැරැණි හෙළ චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර යහමින් ඉෂ්ට , සිද්ධ වෙයි . කෙසේ වෙතත් කාලයේ හා යුගයේ චලනයන් මේ ගමට ද ප්‍රවිෂ්ට නොවූවා යැයි සිතිය නොහැකිය . සියලු සාධක උඩුගම් බලා නොගිය ද අධ්‍යාපනය , සෞඛ්‍ය , යටිතල පහසුකම් , ප්‍රවාහනය , මාර්ග පද්ධතිය යනාදී හේතු සාධක හේතුවෙන් ගැමියන්ගේ ජීවන රටාව එකතැන කැරකෙන අයුරු ද රහසක් නොවේ . තරුණ ජීවිත නඟා සිටුවීමට අවැසි දිරිය දීමට සෘජු මාර්ගයක් නැති වීමෙන් ඔවුහු පරිහානියට යෑමත් කරණකොට ගෙන මත්ද්‍රව්‍ය වැනි ව්‍යසනවලට ඇදී ගොස් ඇති ප්‍රවණතාවය ද නොකියාම බැරිය . ඒ කෙසේ වෙතත් සියලු යථාර්ථවාදී යාන්ත්‍රණය දෙස මැදිහත් සිතින් බලා උපේක්ෂාවෙන් පසු වන තරුණයෝ ද සිටිති . මරණාධාර සමිතිය , ගොවි සංවිධානය , විහාරස්ථාන දායක සභාවේ සමිතිය යනාදී පොදු කාර්යය උදෙසා පිහිටුවාගත් සමිති සමාගම් ගම තුළ පවතී . සියලු ගැමි ලියෝ එදිනෙදා ගෙදර දොර රාජකාරි කටයුතු කිරීමත් , දරුවන් හදා වැඩීමත් හැරුණු කොට අස්වැන්න නෙළන කාලයට ඒවාට පූර්ණ අත් උදව් ලබා දෙති . සෑම නිමේශයකදීම ලොව සියලු දෙනා , සියලු දෑ චලනයන්ට හා වෙනස්වීම්වලට බඳුන් වෙයි . විටෙක ඒවා භෞතික වශයෙන් දිස් වුව ද අධ්‍යාත්මික දෑ කවදත් සැඟව ගනී . වෙරුප්පන්කුලම ද එසේමය . කාලයේ තාලයට ගැටෙමින් , හැප්පෙමින් වෙනස් වීමෙන් බොහෝ සංසිද්ධීන්ට මුහුණ පායි . මේ සියලු දෑ එහි වෙසෙන්නන්ගේ ජීවිත හරහා ද ගමන් කරයි . කාලයේ වැලි තලාව කාටත් උස් පහත් භේදයකින් තොරව සලකද්දී වෙරුප්පන්කුලම උඩුගම් බලා පිහිනන්නේ ද නැත . කෙසේ වෙතත් වේළුසුමන යෝධයා පිළිබඳ අතීත ආවර්ජන රැසක් හෙළි කළ සුන්දර වෙරුප්පන්කුලමට සමු දිය යුතු කාල හෝරාව ඉතා ඉක්මනින් අප සොයා ආ බව නම් සත්‍යයකි . 

ශ්‍යාමා සමරසිංහ 

ඡායාරූප - නිශ්ශංක විජේරත්න